Máy xúc đào hay còn gọi là máy đào, là một loại máy cơ giới hóa đa năng, được sử dụng chủ yếu trong lĩnh vực xây dựng và khai thác mỏ. Thông thường, máy đào có cơ cấu một gầu (máy đào một gầu), sử dụng cơ cấu tay gạt gắn vào gầu máy, để thực hiện việc đào, xúc, đổ đất đá rời và khoáng sản, vật liệu xây dựng rời (có thể vận chuyển trên quãng đường ngắn hoặc rất ngắn).
Quy trình vận hành an toàn máy xúc đào như thế nào? Đây là một vấn đề mà khá nhiều người quan tâm và cần thiết phải thực hiện để đảm bảo an toàn trong quá trình thi công. Cùng tìm hiểu 15 nguyên tắc vận hành máy xúc đào an toàn, trong bài viết dưới đây nhé.
15 nguyên tắc vận hành máy xúc đào an toàn
1. Điều kiện đối với người vận hành máy xúc đào:
- Trên 18 tuổi, đủ điều kiện về sức khỏe.
- Được đào tạo chuyên môn và được cấp bằng lái máy xúc đào.
- Được huấn luyện bảo hộ lao động an toàn và được cấp thẻ bảo hộ lao động an toàn.
2. Trước khi thi công một nơi mới, người vận hành máy xúc đào cần phải nắm rõ thông tin:
- Các yêu cầu bảo hộ lao động an toàn đặc biệt tại nơi thực hiện công việc.
- Các PTBVCN phải sử dụng khi thực hiện công việc.
- Tình trạng nền đất – Vị trí dốc/ hào hố.
- Các đường ống, đường dây điện, cáp ngầm bên dưới…
3. Phải kiểm tra tình trạng của máy xúc đào trước khi đưa xe vào vận hành
- Người vận hành máy xúc đào chịu trách nhiệm về tình trạng an toàn của thiết bị và sự bảo hộ lao động an toàn của những người làm việc trong vùng lân cận. Phải ngừng hoạt động khi quan sát điều kiện không được bảo hộ lao động an toàn.
- Các thiết bị cần kiểm tra: động cơ, đèn, còi, hệ thống thủy lực, bánh xích, các kết cấu cơ khí, cơ cấu điều khiển…
4. Bật đèn tín hiệu cảnh báo trước khi khởi động máy
- Trước khi khởi động động cơ và các bộ phận máy phải bật các tín hiệu đề phòng (ví dụ nhấn chuông, còi báo). Barricade xung quanh nếu cần thiết.
5. Quy tắc khởi động xe
- Nếu khởi động máy bằng tay thì phải nắm tay quay sao cho tất cả các ngón tay ở cùng một phía để đề phòng piston bị nén đánh trả lại, gây ra tai nạn ở bàn tay. Nếu khởi động bằng dây mềm thì không được quấn dây vào tay vì trong trường hợp máy nổ sớm, piston có thể đi ngược lại gây tai nạn.
6. Đeo dây bảo hộ lao động an toàn khi vận hành máy xúc đào
7. Giữ khoảng cách an toàn hành lang điện.
- Máy xúc đào làm việc trong phạm vi nguy hiểm của đường dây điện cao áp phải được phép của cơ quan quản lý đường dây đó.
8. Cẩn thận khi lên dốc và xuống dốc
Khi đi lên dốc và xuống dốc, nguy cơ xảy ra lật máy xúc đào là rất lớn vì vậy cần tính toán và sử dụng các công cụ hỗ trợ nếu cần thiết. Dưới đây là một vài giải pháp có thể áp dụng khi di chuyển lên và xuống dốc:
- Khi lên dốc nên hướng gầu lên phía trên đỉnh dốc: Kết hợp lực kéo của gầu ngoạm với lực di chuyển của bánh xích đưa máy xúc đào đi lên. Trong trường hợp nền đất quá yếu hoặc độ dốc quá lớn có thể dùng biện pháp đi lùi, dùng gầu ngạm làm búa đẩy để đưa máy xúc đào đi lên.
- Khi máy xúc đào lên đến đỉnh dốc, tiếp tục sử dụng gầu ngạm xuống nền và dùng lực ngạm kéo máy xúc đào vượt qua đỉnh dốc.
- Khi di chuyển xuống dốc người vận hành máy xúc đào phải sử dụng kết hợp nhuần nhuyễn lực đỡ của gầu ngoạm và truyền động của bánh xích để đảm bảo máy xúc đào cân bằng và di chuyển với vận tốc thích hợp.
9. Khi nâng, hạ vật liệu
- Trong trường hợp phải sử dụng máy xúc đào để nâng vật liệu cần căn cứ vào bảng tải trọng nâng cho phép của máy xúc đào xác định khoảng cách nâng và tải trọng nâng phù hợp
10. Tải nâng phải được buộc chắn chắn và cân bằng khi nâng
11. Phải điều khiển để gầu xúc đổ vật liệu vào đúng tâm xe vận tải
- Nghiêm cấm: Đưa gầu xúc qua phía trên buồng lái, Thay đổi độ nghiêng của máy hay độ vươn của cần khi gầu xúc đang mang tải hay quay gàu, thắng đột ngột.
12. Không được rời vị trí làm việc khi máy đang hoạt động
- Khi máy đang hoạt động không được rời nơi tàm việc. Khi có sự cố phải lập tức tắt động cơ, đóng van cấp nhiên liệu và đưa bộ giảm áp của động cơ vào hoạt động (nếu có cơ cấu giảm áp) hoặc tắt mồi lửa (đối với động cơ xăng).
13. Tuân thủ quy trình bảo hộ lao động an toàn đối với hoạt động bảo dưỡng máy xúc đào
14. Khi dừng máy xúc đào phải hạ cần xuống đất
15. Khi vận chuyển máy xúc đào
- Khi thực hiện vận chuyển đưa máy xúc đào lên phương tiện vận chuyển phải chèn bánh phương tiện vận chuyển và sử dụng gầu để hỗ trợ. Khi vận chuyển máy xúc đào bằng xe kéo, không để người ngồi trên máy xúc đào.
